Informacje o projekcie

Celem projektu realizowanego w latach 2014-2015 przez Muzeum Regionalne w Łukowie jest pełne rozpoznanie zasobów dziedzictwa archeologicznego powiatu łukowskiego za pomocą kompleksowo zastosowanych niedestrukcyjnych metod poszukiwawczych, takich jak dwukrotne w ciągu roku poszukiwania powierzchniowe z dokładnym namierzaniem znalezisk, zwiad lotniczy i analiza ukośnych zdjęć lotniczych, laserowe lotnicze skanowanie terenów leśnych (LiDAR) w celu uzyskania numerycznego modelu terenów zalesionych oraz geofizyczne metody prospekcji archeologicznej: elektrooporowa i magnetyczna, a następnie stworzenie systemu geoinformatycznego służącego do celów planowania przestrzennego, zarządzania zasobami archeologicznymi i naukowej ich analizy oraz przygotowanie publikacji i wystawy prezentującej dziedzictwo archeologiczne powiatu łukowskiego zarówno specjalistom, jak i szerokim kręgom społeczeństwa.

Założeniem naukowym zadania jest potrzeba uzyskania przez mieszkańców Ziemi Łukowskiej wiedzy o charakterze i przestrzennym rozmieszczeniu znajdujących się na terenie ich zamieszkania zasobów dziedzictwa archeologicznego. Wiedza ta jest potrzebna do celów planowania przestrzennego rozwoju regionów, do celów ochrony zasobów kulturowych, do celów naukowych, a także jest ważna ze względu na kształtowanie poczucia związku między mieszkańcami a ich regionem. Zgodnie z duchem Karty Ochrony i Zarządzania Dziedzictwem Archeologicznym ICOMOS z roku 1990 (Karty Lozańskiej) i filozofią konserwacji zapobiegawczej, dającej preferencje dla zachowania stanowisk archeologicznych in situ przed niszczącymi badaniami wykopaliskowymi, zadanie jest realizowane przy zastosowaniu metod niedestrukcyjnych.

Celem projektu jest z jednej strony uzyskanie pełnej informacji o zasobach archeologicznych konkretnego regionu – powiatu łukowskiego - ważnego i bogatego w zasoby dziedzictwa archeologicznego, a z drugiej strony – doskonalenie modelu optymalnego, kompleksowego i wieloaspektowego, niedestrukcyjnego rozpoznawania zasobów archeologicznych. Oczywiste jest bowiem, że tradycyjne poszukiwania powierzchniowe, stosowane w polskiej archeologii najczęściej jako jedyna metoda rozpoznawania zasobów dziedzictwa archeologicznego, nie mogą być uznane za metodę wystarczającą, ani dla celów naukowych, ani planistycznych, ani konserwatorskich.

Projekt obejmuje w związku z tym najpełniejszy możliwy kompleksowy zestaw narzędzi niedestrukcyjnej prospekcji archeologicznej służących identyfikacji i dokumentacji archeologicznych śladów działalności człowieka od czasów najdawniejszych po okresy bliskie współczesności. Metody te są stosowane w kolejności umożliwiającej jak najbardziej efektywne wykorzystanie ich możliwości poznawczych.

Pełne rozpoznanie zasobów dziedzictwa archeologicznego powiatu łukowskiego pozwoli władzom samorządowym, wojewódzkim służbom konserwatorskim i regionalnym instytucjom kultury wdrożyć strategię konserwacji zapobiegawczej dziedzictwa archeologicznego. Możliwe będzie planowanie rozwoju regionalnego w taki sposób, aby zminimalizować zniszczenie dziedzictwa archeologicznego, a jednocześnie maksymalnie wykorzystać jego wartości społeczne. Do tego celu służy geoportal internetowy zawierający bazę danych o stanowiskach archeologicznych regionu, cyfrowe mapy rozmieszczenia stanowisk, numeryczny model terenu oraz wyniki prospekcji aerofotograficznej i geofizycznej.

Zakończeniem projektu będzie prezentacja wyników jego realizacji w formie publikacji popularnonaukowej i wystawy prezentowanej w Muzeum Regionalnym w Łukowie. Przewiduje się także powstanie publikacji ściśle naukowych, adresowanych do węższego grona specjalistów